Vai trò của máy sục khí trong nuôi tôm thâm canh

Trong các mô hình nuôi tôm hiện đại, đặc biệt là nuôi thâm canh và siêu thâm canh, máy sục khí không chỉ là thiết bị hỗ trợ mà đã trở thành thiết bị cốt lõi để đảm bảo thành công của cả vụ nuôi.
Vậy máy sục khí đóng vai trò gì trong ao nuôi? Tại sao thiếu nó tôm lại dễ chết, ao dễ “sụp đổ”? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của máy sục khí trong nuôi tôm thâm canh, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp cho ao nuôi của mình.
1. Cung cấp oxy hòa tan – yếu tố sống còn cho tôm
Tôm thở bằng mang, và mang chỉ hấp thụ được oxy hòa tan (DO) trong nước. Trong ao thâm canh, mật độ nuôi rất cao nên nhu cầu oxy của tôm là rất lớn, nhất là:
- Ban đêm hoặc trời nhiều mây, tảo không quang hợp được.
- Những ngày nhiệt độ thay đổi đột ngột, oxy dễ tụt nhanh.
Nếu thiếu oxy, tôm sẽ nổi đầu, bỏ ăn, stress và có thể chết hàng loạt chỉ sau vài giờ. Máy sục khí giúp:
- Duy trì DO ổn định, nhất là vào đêm và rạng sáng.
- Giảm tình trạng thiếu oxy bất ngờ gây thiệt hại nặng.
2. Tạo dòng chảy – phân tán oxy và gom chất thải
Một số loại máy sục khí như guồng nước hay máy quạt nước đứng không chỉ cung cấp oxy mà còn giúp tạo dòng nước tuần hoàn trong ao. Lợi ích bao gồm:
- Giúp oxy lan tỏa đều từ mặt đến đáy ao.
- Tránh hiện tượng “phân tầng” nước – đáy thiếu oxy, mặt dư oxy.
- Gom phân tôm, thức ăn thừa về hố xiphong, hạn chế bùn tích tụ và sinh khí độc.
Sự lưu thông nước cũng giúp ổn định môi trường sống, giảm nguy cơ sốc cho tôm khi thay đổi thời tiết.
3. Tạo điều kiện cho hệ vi sinh vật có lợi phát triển
Trong các mô hình như biofloc hay nuôi tuần hoàn, hệ vi sinh vật đóng vai trò xử lý chất hữu cơ, phân giải độc tố, giữ môi trường sạch. Vi sinh vật có lợi cần oxy để hoạt động hiệu quả. Máy sục khí giúp:
- Cung cấp oxy cho hệ vi sinh xử lý nền đáy.
- Hỗ trợ quá trình phân hủy các hợp chất gây hại như NH₃, NO₂, H₂S.
- Tạo điều kiện cho hệ sinh thái cân bằng trong ao nuôi.
4. Giảm nguy cơ dịch bệnh – tăng tỷ lệ sống
Tôm bị stress vì thiếu oxy dễ suy giảm miễn dịch, dễ mắc các bệnh phổ biến như:
- Bệnh phân trắng.
- Bệnh đục cơ.
- Hội chứng EMS (hoại tử gan tụy cấp).
Việc đảm bảo đủ oxy giúp tôm ăn khỏe, lột xác đều, tăng trưởng nhanh và tỷ lệ sống cao hơn. Máy sục khí chính là công cụ bảo vệ ao tôm khỏi dịch bệnh ngay từ đầu.
5. Tối ưu chi phí – tăng lợi nhuận
Nhiều người e ngại sử dụng máy sục khí vì lo ngại tốn điện, nhưng thực tế:
- Mỗi vụ tôm thất bại do thiếu oxy gây thiệt hại gấp nhiều lần tiền điện.
- Máy sục khí hoạt động hiệu quả giúp rút ngắn thời gian nuôi, tăng năng suất và chất lượng.
Đặc biệt, với sự phát triển của các dòng máy tiết kiệm điện (máy sục khí nano, máy inverter), chi phí vận hành đang ngày càng được tối ưu hóa.
6. Tăng tính chủ động cho người nuôi
Máy sục khí giúp người nuôi kiểm soát tốt hơn môi trường nước, không phụ thuộc vào thời tiết hay tảo. Với việc tích hợp cảm biến DO và bộ điều khiển tự động, hệ thống sục khí hiện nay còn có thể:
- Tự động bật/tắt theo mức oxy đo được.
- Giảm công lao động, đặc biệt vào ban đêm.
- Cảnh báo sớm nếu oxy thấp – ngăn thiệt hại kịp thời.
Kết luận
Máy sục khí là “trái tim” của ao nuôi thâm canh, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu, nguồn nước ô nhiễm và yêu cầu chất lượng ngày càng cao. Việc đầu tư đúng loại máy, vận hành hợp lý và kết hợp với các giải pháp quản lý ao sẽ giúp người nuôi:
- Tăng tỷ lệ sống và trọng lượng tôm thu hoạch.
- Giảm chi phí điều trị bệnh và rủi ro môi trường.
- Tối đa hóa lợi nhuận, phát triển bền vững.